11 kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng chuyên nghiệp, bài bản cho người mới

Kinh doanh nhà hàng là một hành trình thú vị nhưng cũng đầy thách thức. Để biến ý tưởng thành hiện thực và gặt hái thành công, việc trang bị những kinh nghiệm mở nhà hàng ăn uống vững chắc là điều không thể thiếu. Từ việc định hình mô hình kinh doanh, nghiên cứu thị trường, đến quản lý vận hành và tiếp thị, mỗi bước đi đều cần sự tỉ mỉ và chuyên nghiệp. Hãy cùng MONA Software khám phá 11 kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng cốt lõi dành cho người mới bắt đầu qua bài viết dưới đây!

Kinh doanh nhà hàng là gì?

Kinh doanh nhà hàng hiểu đơn giản là hoạt động cung cấp các dịch vụ ăn uống, giải trí nhằm đáp ứng nhu cầu ẩm thực của khách hàng và tạo ra lợi nhuận. Các nhà hàng có thể đa dạng về phong cách, từ phục vụ món ăn của nhiều nền văn hóa khác nhau trên thế giới, đặc sản vùng miền, cho đến việc chuyên sâu vào một loại hình ẩm thực cụ thể nào đó.

Ngành F&B nói chung và kinh doanh nhà hàng nói riêng được đánh giá là lĩnh vực có tiềm năng phát triển rất lớn. Nhu cầu ăn uống luôn là một trong những nhu cầu cơ bản và không ngừng tăng lên của con người, tạo ra thị trường rộng lớn cho các nhà hàng. Tuy nhiên, đi cùng với tiềm năng là mức độ cạnh tranh khốc liệt. Để thành công và kiếm được nguồn thu lớn, người chủ cần phải trang bị những kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng sâu sắc về thị trường, khả năng quản lý linh hoạt, cùng với một kế hoạch tài chính và nguồn vốn đầu tư vững chắc.

-> Đừng bỏ lỡ: Bật mí kinh nghiệm quản lý kinh doanh chuỗi nhà hàng chuyên nghiệp

Đặc điểm của kinh doanh nhà hàng

Để thành công trong ngành F&B, việc thấu hiểu những đặc trưng riêng biệt của kinh doanh nhà hàng là cực kỳ quan trọng. Dưới đây là bốn điểm đặc trưng chính mà bạn cần nắm rõ:

Đặc điểm về sản phẩm kinh doanh

Sản phẩm của nhà hàng không giống như hàng hóa thông thường có thể dự trữ lâu dài. Món ăn và đồ uống được sản xuất và tiêu thụ gần như ngay lập tức, trong một khoảng thời gian ngắn. Điều này đòi hỏi quy trình chuẩn bị phải nhanh chóng, hiệu quả và đảm bảo chất lượng tươi ngon. Việc quản lý nguyên vật liệu nhà hàng, dự đoán nhu cầu khách hàng để tránh lãng phí là kinh nghiệm mở nhà hàng ăn uống cốt lõi cần được chú trọng.

Đặc điểm về người lao động

Nhân viên trong nhà hàng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng hình ảnh và chất lượng dịch vụ nhà hàng. Họ không chỉ cần kỹ năng chuyên môn mà còn phải có khả năng giao tiếp tốt, thái độ phục vụ tận tâm và khả năng xử lý tình huống linh hoạt. Việc đào tạo và duy trì đội ngũ nhân viên chất lượng là yếu tố then chốt để đảm bảo sự thành công trong kinh doanh nhà hàng.

Đặc điểm về đối tượng phục vụ

Khách hàng của nhà hàng rất đa dạng về độ tuổi, sở thích, nhu cầu và thu nhập. Việc hiểu rõ đối tượng khách hàng mục tiêu giúp nhà hàng xây dựng thực đơn, không gian và dịch vụ phù hợp, từ đó nâng cao trải nghiệm khách hàng và tăng khả năng giữ chân họ.

Đặc điểm về môi trường phục vụ

Môi trường phục vụ trong nhà hàng bao gồm không gian, âm thanh, ánh sáng và cách bài trí. Một môi trường thoải mái, sạch sẽ và thẩm mỹ sẽ tạo cảm giác dễ chịu cho khách hàng, góp phần nâng cao trải nghiệm và thúc đẩy họ quay lại. Ngoài ra, việc duy trì môi trường phục vụ ổn định và chuyên nghiệp cũng là yếu tố quan trọng trong kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng.

Các bước kinh doanh nhà hàng chuyên nghiệp

Bắt tay vào lĩnh vực F&B đòi hỏi một lộ trình rõ ràng và bài bản. Để biến ý tưởng thành hiện thực và xây dựng một nhà hàng vững mạnh, bạn cần thực hiện theo các bước chiến lược. Dưới đây là 11 kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng quan trọng, giúp bạn có cái nhìn tổng thể và chuẩn bị kỹ lưỡng cho hành trình khởi nghiệp của mình:

Lựa chọn mô hình kinh doanh nhà hàng phù hợp

Quyết định khởi nghiệp trong ngành F&B bắt đầu bằng việc chọn lựa một mô hình kinh doanh nhà hàng phù hợp. Dưới đây là một số mô hình phổ biến mà bạn có thể tham khảo:

• Casual Dining: Mô hình này hướng tới sự sang trọng vừa phải, mang đến không gian ấm cúng cùng trải nghiệm ẩm thực chất lượng với mức giá phải chăng. Đối tượng khách hàng rất đa dạng, từ gia đình, nhóm bạn cho đến các cặp đôi muốn hẹn hò.
• Fine Dining: Nếu bạn hướng đến việc cung cấp trải nghiệm ẩm thực đỉnh cao, sang trọng và riêng tư, Fine Dining là lựa chọn lý tưởng. Mô hình này tập trung vào sự tinh tế trong từng món ăn, dịch vụ chuyên nghiệp và không gian đẳng cấp. Khách hàng của Fine Dining thường là những người sành ăn, yêu thích khám phá những hương vị độc đáo và sẵn sàng chi trả cho trải nghiệm cao cấp.
• Fast Food (Thức ăn nhanh): Phù hợp với nhịp sống bận rộn, mô hình Fast Food chú trọng tốc độ phục vụ nhanh chóng và sự tiện lợi. Thực đơn tập trung vào các món ăn dễ chế biến và mang tính phổ biến cao. Đối tượng khách hàng chính là những người cần sự nhanh gọn, tiết kiệm thời gian.
• Nhà hàng Buffet: Mô hình Buffet cho phép khách hàng tự phục vụ và thưởng thức đa dạng các món ăn với một mức giá cố định. Đây là lựa chọn hấp dẫn cho các gia đình, nhóm bạn bè, đoàn khách du lịch hay các sự kiện hội nghị. Buffet đang ngày càng đa dạng và phổ biến, mang lại trải nghiệm ẩm thực phong phú.
• Cafe Aperitif (Cafe kết hợp đồ ăn nhẹ): Hướng đến không gian thoải mái, lịch sự, mô hình này cung cấp đồ uống và các món ăn nhẹ. Cafe Aperitif là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn thư giãn sau giờ làm việc hoặc gặp gỡ bạn bè, đối tác trong một không gian thân mật. Mô hình này khá phổ biến và đang có xu hướng yêu cầu ngày càng cao về chất lượng không gian và dịch vụ.

-> Khám phá ngay: Giải pháp quản lý nhà hàng buffet hữu ích, tăng doanh thu nhanh chóng

Nghiên cứu thị trường và xác định khách hàng mục tiêu

Để xây dựng một chiến lược kinh doanh nhà hàng hiệu quả, việc nghiên cứu thị trường và xác định khách hàng mục tiêu là bước không thể thiếu. Quá trình này giúp bạn hiểu rõ nhu cầu của khách hàng, định vị thương hiệu và tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững:

• Phân tích khách hàng mục tiêu: Khách hàng của nhà hàng rất đa dạng về độ tuổi, thu nhập, sở thích và thói quen tiêu dùng. Việc phân loại khách hàng theo các tiêu chí như nhân khẩu học, hành vi tiêu dùng và nhu cầu cụ thể sẽ giúp bạn xây dựng thực đơn, không gian và dịch vụ phù hợp.
• Định giá sản phẩm hợp lý: Giá cả là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định của khách hàng. Bạn cần nghiên cứu mức giá trung bình trong khu vực và điều chỉnh sao cho phù hợp với chất lượng dịch vụ và đối tượng khách hàng mục tiêu.
• Phân tích đối thủ cạnh tranh: Hiểu rõ đối thủ cạnh tranh giúp bạn nhận diện điểm mạnh, điểm yếu của họ và tìm ra cơ hội để tạo sự khác biệt. Phân tích các yếu tố như thực đơn, giá cả, chất lượng dịch vụ và chiến lược marketing của đối thủ sẽ cung cấp thông tin quý giá để bạn điều chỉnh và hoàn thiện chiến lược kinh doanh của mình.

-> Tìm hiểu thêm: Phương pháp phân loại khách hàng khi kinh doanh nhà hàng tốt nhất

Xác định nguồn vốn, dự toán chi phí mở nhà hàng

Vốn là yếu tố then chốt quyết định quy mô và khả năng triển khai hiệu quả kế hoạch kinh doanh nhà hàng. Trước khi bắt đầu, bạn cần lập bảng dự toán chi tiết, bao gồm chi phí khu bếp, bàn ghế, thiết kế nội thất và thuê mặt bằng. Việc này giúp phân bổ ngân sách hợp lý và chuẩn bị tốt cho giai đoạn đầu chưa có lãi.

Nếu nguồn lực tài chính hạn chế, có thể xem xét vay ngân hàng hoặc tìm nhà đầu tư. Một kế hoạch rõ ràng và khả thi sẽ là điểm cộng lớn trong mắt các quỹ hỗ trợ. Đây là bước không thể thiếu trong kinh nghiệm mở nhà hàng ăn uống, giúp bạn kiểm soát tài chính và hạn chế rủi ro.

-> Xem ngay: Mở nhà hàng cần bao nhiêu vốn? Tổng hợp các chi phí khi kinh doanh nhà hàng

Thuê mặt bằng kinh doanh nhà hàng phù hợp

Nhiều chủ đầu tư đã đổ không ít công sức và tiền bạc vào thiết kế không gian hay các chiến dịch marketing, nhưng vẫn phải đối mặt với tình trạng vắng khách chỉ vì đã bỏ qua việc chọn mặt bằng phù hợp. Khi tìm kiếm mặt bằng, đừng chỉ nhìn vào giá thuê, hãy dành thời gian phân tích kỹ lưỡng các yếu tố sau:

• Phân tích khu vực kỹ lưỡng: Trước khi quyết định, hãy nghiên cứu nhân khẩu học, mật độ dân cư, thói quen sinh hoạt, văn hóa ăn uống và mức thu nhập trung bình tại khu vực.
• Tính cạnh tranh: Việc khu vực đó đã có nhiều nhà hàng tương tự hay chưa sẽ ảnh hưởng đến khả năng bạn thu hút khách. Phân tích đối thủ trong khu vực sẽ giúp bạn xác định điểm mạnh – yếu của họ để tạo sự khác biệt khi triển khai nhà hàng của mình.
• Khả năng chi trả: Một mặt bằng đẹp nhưng vượt quá ngân sách có thể gây áp lực tài chính trong thời gian dài. Hãy chọn địa điểm phù hợp với nguồn vốn ban đầu và khả năng chi trả chi phí cố định hàng tháng.
• Tiện ích và trải nghiệm khách hàng: Dễ tìm, dễ đậu xe, an ninh khu vực tốt, không gian thông thoáng… là những yếu tố tạo thiện cảm ban đầu với khách hàng. Ngoài ra, một mặt bằng hợp phong thủy hoặc có hướng đón sáng tự nhiên cũng có thể mang lại giá trị tinh thần và năng lượng tích cực cho nhân viên và thực khách.

Chọn lựa phong cách và trang trí cho nhà hàng

Việc định hình phong cách thiết kế là bước quan trọng trong quá trình lập kế hoạch kinh doanh nhà hàng, bởi nó không chỉ thể hiện bản sắc thương hiệu mà còn góp phần tạo nên trải nghiệm ẩm thực trọn vẹn cho khách hàng. Mỗi nhà hàng có thể lựa chọn một phong cách khác nhau như hiện đại, cổ điển, tối giản hay đặc trưng vùng miền. Nhưng điều quan trọng là không gian ấy phải phù hợp với mô hình phục vụ, đối tượng khách hàng và cảm xúc bạn muốn truyền tải.

Khi bố trí nội thất, cần cân nhắc kỹ lưỡng từ chất liệu, kiểu dáng bàn ghế đến cách bày trí các vật dụng trang trí sao cho hài hòa và hợp lý. Tránh kê quá nhiều bàn ghế gây chật chội, thay vào đó hãy ưu tiên sự thoải mái và thuận tiện cho khách khi di chuyển. Ngoài ra, ánh sáng và màu sắc đóng vai trò quan trọng trong việc tôn lên món ăn, tạo cảm giác dễ chịu và nâng cao giá trị trải nghiệm.

Đảm bảo về cơ sở vật chất, trang thiết bị

Để vận hành một nhà hàng hiệu quả và chuyên nghiệp, việc đầu tư vào cơ sở vật chất và trang thiết bị đầy đủ, hiện đại là điều không thể thiếu. Khi chuẩn bị, bạn cần đặc biệt chú ý đến ba khu vực chính:

• Khu vực bếp: Cần được trang bị đầy đủ các thiết bị như bếp công nghiệp, tủ lạnh, tủ đông, máy hút khói, chậu rửa và các dụng cụ nấu nướng chuyên dụng. Việc bố trí hợp lý giúp tối ưu hóa quy trình chế biến và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
• Khu vực phục vụ: Bàn ghế nên được lựa chọn phù hợp với phong cách nhà hàng, đảm bảo sự thoải mái cho khách hàng. Ngoài ra, hệ thống chiếu sáng và điều hòa không khí cũng cần được lắp đặt để tạo không gian dễ chịu.
• Hệ thống quản lý: Sử dụng phần mềm quản lý nhà hàng giúp theo dõi đơn hàng, quản lý kho và phân tích doanh thu hiệu quả. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn giảm thiểu sai sót trong quá trình vận hành.

Xây dựng thực đơn hấp dẫn

Thực đơn là công cụ chiến lược trong kinh doanh nhà hàng, ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm khách hàng và hiệu quả lợi nhuận. Để xây dựng thực đơn hợp lý, bạn cần cân đối giữa chi phí nguyên liệu và giá bán, thường áp dụng tỷ lệ 30–35% cho chi phí chế biến. Việc định giá phải tính toán kỹ lưỡng, tránh tùy tiện, đồng thời quản lý định lượng nguyên liệu chặt chẽ để hạn chế lãng phí và kiểm soát chi phí hiệu quả.

Ngoài ra, thực đơn cần được điều chỉnh linh hoạt trước biến động giá nguyên liệu, đặc biệt với các món theo mùa. Về hình thức, menu phải rõ ràng, thẩm mỹ, đồng bộ với phong cách nhà hàng và dễ hiểu với khách hàng. Hiện nay, tích hợp thực đơn online cũng là cách tiếp cận khách hàng hiệu quả. Một thực đơn được đầu tư tốt cả về nội dung lẫn hình thức sẽ góp phần không nhỏ vào thành công trong kinh nghiệm mở nhà hàng ăn uống.

Xây dựng đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp

Trong kinh doanh nhà hàng, đội ngũ nhân sự là nhân tố trực tiếp tạo nên chất lượng dịch vụ và trải nghiệm của khách hàng. Ngay từ khâu tuyển dụng, bạn cần xác định rõ vai trò và trách nhiệm của từng vị trí thông qua bảng mô tả công việc, dù đơn giản nhưng phải cụ thể, giúp nhân viên hiểu rõ nhiệm vụ của mình.

Song song với đó, hãy thiết lập khung lương phù hợp cho từng vị trí. Việc khảo sát mức lương trung bình trong ngành sẽ giúp bạn đưa ra mức tối thiểu – tối đa phù hợp. Nhờ vậy, việc trả lương có thể linh hoạt hơn theo năng lực từng người, vừa giữ chân nhân tài, vừa tối ưu chi phí.

Về chi tiết các vị trí trong một nhà hàng:

• Người quản lý: Một người quản lý lý tưởng là người có kinh nghiệm điều hành, hiểu rõ quy trình vận hành và thể hiện được phong cách riêng của nhà hàng qua cách dẫn dắt đội ngũ và phục vụ khách hàng. Bạn nên tuyển người quản lý trước thời điểm khai trương ít nhất 1 tháng để họ có thời gian tham gia vào quá trình chuẩn bị và tư vấn chiến lược vận hành từ đầu.
• Bếp trưởng và đầu bếp: Khi bắt đầu, bạn có thể cần 2 đầu bếp làm toàn thời gian và 1 người bán thời gian. Lịch làm việc thường được chia theo ca: từ 10h sáng đến 4h chiều, hoặc từ 4h chiều đến khi đóng cửa. Nhân viên bán thời gian sẽ hỗ trợ vào giờ cao điểm, cuối tuần và ngày lễ – khi nhu cầu phục vụ tăng cao.
• Nhân viên phục vụ: Họ là những người trực tiếp giao tiếp với khách hàng, nên cần có thái độ niềm nở, kỹ năng ứng xử khéo léo và khả năng làm việc trong môi trường áp lực cao.

Dù ở bất kỳ vị trí nào, nhân viên cũng cần được truyền đạt rõ triết lý, phong cách và hình ảnh mà bạn muốn nhà hàng thể hiện. Khi cả đội ngũ cùng hiểu và cùng hướng đến một mục tiêu chung, trải nghiệm khách hàng sẽ luôn được nâng cao và nhất quán.

-> Có thể bạn muốn biết:

• Hướng dẫn cách xử lý đánh giá tiêu cực từ khách hàng cho nhà hàng
• Các bước đào tạo nhân viên phục vụ chuyên nghiệp cho ngành hàng FnB

Đảm bảo an toàn thực phẩm

Không chỉ nhằm tuân thủ quy định của pháp luật, việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm còn là cách thể hiện sự chuyên nghiệp và trách nhiệm đối với sức khỏe khách hàng. Trước khi vận hành, bạn cần chủ động tìm hiểu và áp dụng đúng các tiêu chuẩn do cơ quan chức năng ban hành.

Nếu xảy ra sự cố như ngộ độc thực phẩm, không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín nhà hàng mà bạn còn có thể phải gánh thêm chi phí bồi thường và điều trị cho khách. Vì vậy, việc kiểm soát quy trình nhập nguyên liệu, bảo quản, chế biến và phục vụ cần được thực hiện chặt chẽ, bài bản ngay từ đầu.

-> Tham khảo thêm: Quy trình quản lý kho nhà hàng hữu ích mà các nhà quản lý cần biết

Xin cấp phép kinh doanh nhà hàng

Một kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng tối quan trọng là cần hoàn thiện các thủ tục pháp lý trước khi đi vào vận hành. Theo đó, bạn cần tiến hành xin Giấy phép kinh doanh cơ bản và đặc biệt là Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, đảm bảo mọi hoạt động của nhà hàng tuân thủ quy định nghiêm ngặt về sức khỏe cộng đồng.

Nếu có ý định phục vụ đồ uống có cồn, bạn sẽ cần thêm giấy phép riêng cho mặt hàng này. Để tránh rắc rối về sau, hãy nghiên cứu kỹ các quy định của địa phương và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo hướng dẫn.

Ngoài ra, nếu điều kiện cho phép, việc thành lập công ty là lựa chọn phù hợp giúp tách bạch chi phí cá nhân và tài sản doanh nghiệp, tăng tính minh bạch trong quản lý.

-> Tìm hiểu chi tiết: Thủ tục mở quán ăn, nhà hàng cần những giấy tờ gì?

Tiến hành các chiến lược marketing cho nhà hàng

Để nhà hàng của bạn thực sự nổi bật và duy trì lượng khách ổn định giữa thị trường cạnh tranh, việc xây dựng và triển khai các chiến lược marketing nhà hàng hiệu quả là một trong những kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng không thể thiếu. Bắt đầu với việc đặt một cái tên sáng tạo, dễ ghi nhớ, và quan trọng là không trùng lặp, phản ánh đúng định hướng phát triển của thương hiệu bạn.

Đặc biệt, bạn nên tận dụng mạng xã hội để quảng bá hình ảnh món ăn, không gian và các chương trình ưu đãi. Kết hợp với KOLs, tối ưu nội dung trên website và đăng ký nhà hàng trên các ứng dụng giao đồ ăn như GrabFood hay ShopeeFood sẽ mở rộng độ phủ.

Ngoài ra, đừng quên các chiến lược giữ chân khách hàng. Các chương trình tích điểm hay ưu đãi đặc biệt dành cho khách hàng thân thiết là kinh nghiệm mở nhà hàng ăn uống hiệu quả, khuyến khích họ quay trở lại nhiều lần. Một chiến lược marketing toàn diện, linh hoạt sẽ là chìa khóa giúp kinh doanh nhà hàng của bạn phát triển bền vững.

Kinh doanh nhà hàng là một hành trình dài đầy thử thách nhưng cũng không kém phần thú vị và hứa hẹn. Để không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong thị trường cạnh tranh này, việc trang bị những kinh nghiệm kinh doanh nhà hàng chuyên nghiệp và bài bản là điều kiện tiên quyết. Chúc bạn may mắn và gặt hái được nhiều thành công trong lĩnh vực đầy tiềm năng này!

-> Đọc thêm các bài viết hữu ích chung chủ đề:

• Mở thêm chi nhánh mới cho nhà hàng, quán ăn cần chuẩn bị những gì?
• Cách quản lý doanh thu nhà hàng hữu ích, tránh thất thoát