Học Trực Tuyến Là Gì? Ưu Và Nhược Điểm Khi Học Online

Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ giáo dục Edtech như hiện nay, việc học trực tuyến cũng ngày càng phổ biến và được ứng dụng rộng rãi. Mô hình học online đã trở thành giải pháp hữu hiệu của cơ sở kinh doanh giáo dục, nhằm đảm bảo lộ trình và chất lượng học tập cho người học. Ở bài viết hôm nay, MONA Software sẽ giúp bạn giải đáp câu hỏi học trực tuyến là gì và cung cấp thông tin chi tiết về ưu nhược điểm của việc học online.

Học trực tuyến là gì?

Học trực tuyến (E-learning) là hình thức học tập và giảng dạy thông qua sự hỗ trợ của các thiết bị điện tử, các phần mềm chuyên dụng và đường truyền kết nối internet. Với hình thức học online này, mọi tài liệu học tập, bài giảng đều được số hóa, đa dạng về cách thức truyền tải (như video, hình ảnh, audio,…), giúp việc dạy và học trở nên linh hoạt và đạt chất lượng hiệu quả hơn.

Phân loại các hình thức học trực tuyến 

Hiện nay, mô hình học online thường được chia thành 2 hình thức phổ biến dưới đây:

• Học online với thời gian thực: Với hình thức này, giảng viên và người học sẽ cùng tương tác với nhau trong thời gian thực, thông qua các nền tảng, phần mềm Elearning,… Từ đó giúp giải quyết linh hoạt các vấn đề về không gian, địa điểm học tập và giảng dạy.
• Theo học các khóa học online có sẵn: Đây là hình thức học trực tuyến với các video bài giảng, tài liệu đã được thiết kế sẵn. Người học chỉ cần đăng ký khóa học và hoàn toàn chủ động về việc học trong quá trình này. Đồng thời, tùy vào khóa học mà người học có thể tham gia thi lấy chứng chỉ.

Ưu điểm của học trực tuyến là gì?

Cho đến thời điểm hiện tại, hình thức học trực tuyến được đánh giá là một lựa chọn học tập và đào tạo tiện lợi, chất lượng cao vì đem đến rất nhiều lợi ích thiết thực cho cả người học và người giảng dạy. Cụ thể, hãy cùng MONA phân tích rõ hơn những ưu điểm học online là gì ngay sau đây nhé.

Lợi ích của học trực tuyến đối với người dạy

Có thời gian nâng cao chất lượng bài giảng

Giảng viên sẽ có thêm nhiều thời gian hơn để chuẩn bị kỹ cho từng bài học. Khi đã thiết kế được bài giảng điện tử chuẩn chỉnh, bạn vẫn có thể cập nhật thêm nội dung theo thời gian và hoặc điều chỉnh theo trình độ của học viên một cách dễ dàng. Nhờ vậy, chất lượng của mỗi khoá học và của từng học viên cũng được cải thiện đáng kể hơn.

Tiết kiệm công sức

Theo đó, nhiều phần mềm dạy học online hiện nay được tích hợp sẵn các tính năng hỗ trợ việc tạo bài giảng điện tử, các tính năng trộn đề thi từ các câu hỏi nhập sẵn, hay tự động chấm điểm và xếp loại cho học sinh,… giúp giảm nhẹ các gánh nặng về nghiệp vụ và tiết kiệm thời gian cho giảng viên một cách hiệu quả.

→ Tham khảo thêm: Phần mềm soạn giáo án điện tử

Giảm tải áp lực so với việc đứng giảng dạy trực tiếp

Đối với việc học truyền thống tại lớp, giảng viên phải đối mặt hàng ngày với rất nhiều học viên. Và việc phải dạy cùng một nội dung từ lớp này đến lớp khác, có thể khiến người dạy phải đối mặt với nhiều áp lực đổi mới và sự nhàm chán. Ngược lại, hình thức dạy học trực tuyến mang nhiều nét đổi mới về phương pháp học tập và các nền tảng, công cụ hỗ trợ hiệu quả cho giảng dạy, giảng viên có thể phần nào giảm được các áp lực này.

Một số ưu điểm học online khác

Ngoài ra, còn có thêm một số mặt lợi ích khác như:

• Không tốn công sức đến lớp mỗi ngày.
• Không cần phải giảng đi giảng lại nhiều lần.
• Không cần quản lý học viên, hay trật tự trong lớp….

Giảng viên chỉ cần tập trung hoàn toàn tâm huyết vào việc giảng dạy và truyền đạt kiến thức. Điều này sẽ tiết kiệm tối đa được sức lực để làm những việc mang tính hiệu quả cao hơn.

Ưu điểm học online đối với người học

Không phải tự nhiên mà hình thức học online lại trở nên phổ biến và được nhiều người học lựa chọn như vậy. Điều này được thể hiện ở những ưu điểm nổi bật mà mô hình học tập này mang lại cho người học như:

• Tiết kiệm được tối đa chi phí: Học phí online bao giờ cũng rẻ hơn so với việc học truyền thống. Hơn nữa học viên cũng không cần tốn các khoảng chi phí đi lại.
• Linh hoạt trong việc học: Người học có thể xem lại nhiều lần các bài giảng, tài liệu học tập ngay trênphần mềm hoặc website học trực tuyến.
• Giao diện học tập tiện lợi, hiện đại tốt hơn nhờ vào ứng dụng của công nghệ mới.
• Không bị gò bó, giới hạn về thời gian học, cường độ học hay khoảng cách địa lý,…
• Được quyền tự do chọn lựa giảng viên hoặc trung tâm mà mình muốn học.

Nhược điểm của học trực tuyến là gì?

Bất kì phương pháp dạy học nào cũng sẽ luôn tồn tại cả 2 mặt: Ưu điểm và nhược điểm. Chúng ta cần phải có cái nhìn đa chiều để đánh giá đầy đủ, chính xác về một vấn đề.

Theo đó, nhược điểm của việc học online qua mạng được đánh giá theo từng yếu tố sau :

Với giảng viên, trung tâm dạy học trực tuyến

• Một số giảng viên chưa làm quen được với việc đứng trước ống kính hay máy ghi hình nên điều đó cũng là một phần ảnh hưởng đến chất lượng của nhiều khoá học chưa thật sự tốt.
• Phụ thuộc rất nhiều vào trình độ của mỗi giảng viên khác nhau. Không phải người dạy nào cũng có khả năng truyền đạt tốt, dễ hiểu. Điều đó cũng dẫn tới kết quả vì sao một số người giảng viên giảng dạy tốt, có kinh nghiệm và một số khác lại không. Có thể cùng một nội dung kiến thức nhưng với cách truyền đạt của mỗi người giảng dạy khác nhau cũng sẽ đem đến cho học viên những cảm nhận, tốc độ tiếp thu khác nhau.
• Nếu như giảng viên không chủ động trong việc đầu tư chất xám cho khoá học, cập nhật thêm các kiến thức mới thì cũng sẽ khiến cho khoá học không thể nâng cao chất lượng so với sự phát triển của kho tàng kiến thức thời đại.
• Nếu các trung tâm không có hệ thống quản lý trung tâm giáo dục tiêu chuẩn hay các tính năng hỗ trợ giảng dạy, quản lý dữ liệu, thu chi và chất lượng giảng dạy sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Đối với học viên

• Một số học viên không quen với hình thức học mới mẻ này nên chưa đạt được những hiệu quả cao trong quá trình học tập. Ngược lại thậm chí còn phát sinh những phản ứng tiêu cực.
• Việc học trực tuyến phải song hành với việc độc lập, đi kèm với sự tự giác, nâng cao ý thức bản thân. Do đó, nếu ý thức học viên quá kém sẽ không thể phát huy hiệu quả như mong muốn mà mô hình học online mang lại.
• Khó khăn khi đánh giá chính xác về chất lượng sản phẩm, khóa học: Vì các khoá học online hầu hết sẽ phải trả tiền trước rồi mới được tham gia vào khoá học. Do đó, người học cần phải có thêm khả năng đánh giá đúng về chất lượng sản phẩm, để tránh chọn phải các khóa học kém chất lượng trên thị trường.

Phương pháp tăng hiệu quả học trực tuyến

Để tận dụng tối đa những ưu điểm và hạn chế những nhược điểm, dưới đây là các phương pháp học trực tuyến hiệu quả để giúp người dạy và người học có thể áp dụng.

Xây dựng kế hoạch học tập rõ ràng ngay từ đầu

Để học online hiệu quả, người học cần lập kế hoạch học tập rõ ràng. Đồng thời người học nên phân chia thời gian cụ thể cho việc xem bài giảng, làm bài tập và ôn lại kiến thức. Mỗi tuần nên đặt mục tiêu ngắn hạn để theo dõi tiến độ và duy trì kỷ luật học tập.

Ngoài ra, trong quá trình tham gia thì việc chọn thời điểm học phù hợp cũng rất quan trọng. Hãy học vào lúc tỉnh táo nhất trong ngày giúp tăng khả năng tiếp thu và hoàn thành khóa học đúng hạn.

Môi trường học tập trung và phù hợp

Môi trường học cũng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả học online. Người học cần tạo không gian yên tĩnh, có đủ ánh sáng và tránh xa những yếu tố gây xao khác. Một góc học tập phù hợp sẽ giúp duy trì sự tập trung trong suốt quá trình học. Ngoài ra, việc sắp xếp tài liệu học một cách khoa học giúp tiết kiệm thời gian và tránh mất tập trung. Tất cả bài giảng, ghi chú và bài tập nên được lưu trữ rõ ràng, dễ truy cập.

Áp dụng phương pháp học tập chủ động

Học online không chỉ là việc xem hết video bài giảng và đọc tài liệu một cách thụ động. Người học cần chủ động ghi chép, đặt câu hỏi và làm bài tập để hiểu sâu hơn nội dung đào tạo. Việc chủ động giúp tăng khả năng ghi nhớ và ứng dụng kiến thức vào thực tế hiệu quả hơn.

Vậy phương pháp chủ động khi học trực tuyến là gì? Bạn có thể tham khảo kỹ thuật SQ3R ((Survey – Question – Read – Recite – Review). Cụ thể như sau:

• Survey (Khảo sát): Xem nhanh tiêu đề chính và phụ để nắm tổng thể chương trình học.
• Question (Đặt câu hỏi): Tự hỏi: “Nội dung chính là gì?”, “Điều gì cần ghi nhớ?”
• Read (Đọc): Đọc kỹ và tìm lời giải cho các câu hỏi đã đặt ra.
• Recite (Nhắc lại): Diễn đạt lại nội dung vừa học bằng lời của chính mình.
• Review (Ôn tập): Lặp lại việc ôn tập định kỳ để ghi nhớ lâu dài.

Thành thạo công nghệ trong học tập trực tuyến

Đối với giáo viên, sử dụng thành thạo công nghệ trong việc soạn giáo án, tạo bài kiểm tra, chia sẻ tài liệu hay quản lý lớp học trực tuyến là yếu tố then chốt. Kỹ năng này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập của học viên. Vì vậy, giáo viên cần liên tục cập nhật và rèn luyện kỹ năng công nghệ để đáp ứng yêu cầu của môi trường giáo dục số hiện nay.

Duy trì sự kết nối với người học

Trong hình thức học trực tuyến, sự kết nối giữa giáo viên và học viên đóng vai trò vô cùng quan trọng. Giáo viên cần chủ động tương tác, theo dõi sát sao quá trình học tập của từng học viên để hiểu rõ năng lực, điểm mạnh, điểm yếu và mức độ tiếp thu. Từ đó, có thể điều chỉnh phương pháp và nội dung giảng dạy phù hợp, giúp nâng cao hiệu quả học tập một cách tốt nhất.

Xây dựng thói quen học online nhất quán

Duy trì cường độ học đều đặn cũng là phương pháp học online hiệu quả. Thay vì dồn ép kiến thức vào phút cuối, người học nên hình thành thói quen học mỗi ngày hoặc theo lịch cố định. Việc chia nhỏ thời lượng học còn giúp não bộ tiếp nhận thông tin hiệu quả hơn, giảm áp lực và tăng khả năng ghi nhớ lâu dài.

Tận dụng những công cụ dạy học trực tuyến

Trong môi trường đào tạo trên mạng, công cụ hỗ trợ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy và duy trì sự tương tác với người học. Việc lựa chọn và khai thác đúng phần mềm dạy học trực tuyến, không chỉ hỗ trợ giáo viên mà còn tạo nên những buổi học sinh động và mang lại trải nghiệm học tập tích cực. Để tìm hiểu rõ hơn thì hãy xem tiếp nội dung dưới đây, MONA sẽ chia sẻ về các nhóm ứng dụng hỗ trợ trong quá trình dạy và học trực tuyến nhé.

4 Nhóm ứng dụng hỗ trợ học online thường gặp

Sử dụng những phần mềm dạy học trực tuyến sẽ giúp hình thức học tập online trở nên dễ dàng hơn bạn giờ hết. Dưới đây là 4 nhóm ứng dụng hỗ trợ việc học online mà bạn cần biết.

Ứng dụng họp trực tuyến

Các phần mềm hội nghị trực tuyến giúp người tham gia dễ dàng tương tác với nhau bằng các chức năng mở camera, micro, ghi hình, share màn hình,… Chính vì vậy, các ứng dụng họp online thường sẽ phù hợp cho các cuộc trò chuyện, trao đổi thông tin,…

Một số ứng dụng họp online được sử dụng phổ biến hiện nay có thể được kể đến như: Zoom, Skype, Google Meet,…

Phần mềm dạy học tương tác

Những ứng dụng giảng dạy tương tác sẽ chú trọng đến việc kết nối giữa giáo viên và học viên, giữa những người học với nhau. Nhóm ứng dụng này sẽ tích hợp lớp học ảo, bảng trắng số, thư viện online,… và cho phép người dạy cho thể sử dụng các hình ảnh, video để tối ưu bài giảng được hấp dẫn, thu hút sự chú ý của người học.

Nền tảng cung cấp các khóa học trực tuyến

Với nhóm phần mềm hỗ trợ học online này sẽ cung cấp những video bài giảng, khóa học miễn phí – có phí. Theo đó, người học có thể tự chọn lựa giáo viên và nội dung bài học phù hợp với nhu cầu của mình.

Ngoài ra, một số ứng dụng còn triển khai nhiều chương trình khuyến mãi, giảm giá khóa học để người học có thể đăng ký mua khóa học. Các phần mềm phổ biến cho nhóm này đó là: Hocmai, Coursera, Hubspot,…

Phần mềm quản lý lớp học, tài liệu

Quá trình giảng dạy trực tuyến, giáo viên sẽ không tránh khỏi việc gặp khó khăn trong việc quản lý học viên tham gia lớp học và số lượng các tài liệu học tập. Do đó, các công cụ hỗ trợ quản lý lớp học sẽ tích hợp các tính năng nổi trội như: quản lý học viên, quản lý tài liệu học tập, theo dõi – báo cáo tình hình lớp học,…

Qua đó hỗ trợ người dạy dễ dàng nắm bắt được những thông tin để triển khai các giải pháp hiệu quả cho quá trình giảng dạy được tốt nhất. Những ứng dụng quản lý lớp học chất lượng có thể được kể đến như: Google Classroom, MONA LMS, Microsoft teams,…

MONA LMS là phần mềm quản lý trung tâm giáo dục hàng đầu trên thị trường hiện nay. Nếu đơn vị đào tạo, trung tâm giáo dục của bạn chưa biết nên sử dụng công cụ hỗ trợ giảng dạy trực tuyến, quản lý tự động hóa thì MONA LMS là giải pháp tối ưu nhất. Với hơn 8+ năm kinh nghiệm phát triển, công ty MONA Software tự tin sản phẩm của mình cung cấp đầy đủ tính năng để giải quyết tới 99% nghiệp vụ ngành giáo dục.

Một số tính năng nổi bật của phần mềm quản lý trung tâm MONA LMS:

• Quản lý lớp học, khóa học.
• Quản lý học viên, giáo viên và đội ngũ nhân sự.
• Quản lý thông tin, hồ sơ, tài liệu tự động.
• Quản lý vấn đề tài chính, thu chi.
• Quản lý tuyển sinh.
• Hỗ trợ soạn giáo án, bài giảng Elearning,…

Xem toàn bộ tính năng của phần mềm MONA LMS – TẠI ĐÂY!

Trên đây là toàn bộ thông tin tổng quan về khái niệm học trực tuyến là gì, những ưu nhược điểm việc học online. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về việc học online là gì và đưa ra những quyết định phù hợp, đúng đắn cho quá trình học tập hoặc giảng dạy của mình.